از جهان نگری تا کاربرد صنایع بدیعی در شعر با رویکردی به نظریه ساختارگرایی تکوینی گلدمن

پایان نامه
چکیده

در عرصه ی جامعه شناسی ادبیّات کسانی چون لوکاچ، باختین و گلدمن نام هایی آشنا هستند. این دسته از محققان به منظور دوری از هر گونه نگرش یک جانبه به آثار ادبی، در صدد ایجاد ارتباط بین صورت و محتوا و مطالعه ی همزمان لفظ و معنی هستند. بدین ترتیب این محققان در مقابل نحله های فکری دیگر قرار می گیرند که یا مطالعه ی متن را محدود به ساختار متن و رها از همه ی عوامل خارج از متن می دانستند و یا دیدگاهی کاملاً محتواگرایانه داشته اند. در همین راستا، در این تحقیق سعی بر آن است که با بهره مندی از مدل ساختارگرایی تکوینی گلدمن – که در صدد ایجاد ارتباط میان ساختار اثر ادبی و جهان نگری پدید آورنده ی آن است- به بررسی رابطه ی جهان نگری طبقه و گروهی که شاعر به آن تعلق دارد با صنایع بدیعی به کار رفته در شعرشان (به عنوان یکی از اجزای لفظی کلام) پرداخته شود. بدین ترتیب دوازده شاعر از سه دوره ی شعر فارسی، هر دوره چهار شاعر، انتخاب شد و همچنین قالب مسلط هر دوره مدّ نظر قرار گرفت تا بر اساس نظریه ی مطرح شده، به مطالعه ی دیالکتیکی و هم زمان صورت و محتوا در آثار این شاعران پرداخته شود و سرانجام نتایج به دست آمده، در آخر هر فصل بیان شده است.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

از جهان نگری تا کاربرد صنایع بدیعی در غزلیّات چهار تن از شاعران مکتب تصوّف

تفاوت در کاربرد صنایع بدیعی در دوره‌های مختلف شعر فارسی یکی از موضوعاتی است که کمتر بدان توجه گردیده‌است؛ بررسی سبک‌های شعر فارسی نشان می‌دهد که در برخی از این دوره‌ها بسامد و کاربرد برخی صنایع ‌ادبی بیش از سایر صنایع بوده‌است به عنوان مثال در اشعار دورۀ خراسانی کمتر نمونه‌ای برای ایهام دیده می‌شود حال آنکه کاربرد این صنعت در سبک عراقی تبدیل به یکی از شاخصه‌های سبکی دورۀ مذکور گردیده‌است. برای ...

متن کامل

صنایع بدیعی در «شعر نو»

صنایع بدیعی از دیرباز مورد توجه شاعران و نویسندگان بسیاری بوده است. علی‌رغم تفاوت‌های آشکاری که شعر نو در عرصة وزن و قافیه و نیز عاطفه و مضامین آن با گذشته دارد، و با وجود اظهارات صریح نیما مبنی بر ناکارآمدی دانش بدیع، حضور آرایه‌های ادبی را در شعر نو نمی‌‌توان نادیده گرفت. بررسی بدیع در اشعار چهار تن از شاعران معاصر ـ نیما، سپهری، اخوان ثالث و شاملو ـ نشان می‌دهد که فنون بدیعی در شعر نو، جنبة ...

متن کامل

بررسی آگاهی آرمانی شعر أمل دنقل و اسماعیل شاهرودی بر مبنای نظریة ساختارگرایی تکوینی لوسین گلدمن

جامعه شناسی ادبیات، شاخه ای از علوم اجتماعی است که می خواهد جوهر اجتماعی آثار ادبی را واکاوی کند. در نظریۀ «ساختارگرایی تکوینی»، لوسین گلدمن ساخت های آثار ادبی را به مکانیسم های گروهی اجتماعی، در لحظۀ تاریخی مشخصی پیوند می زند. به ادعای وی، ادبیات بازتاب «بیشینۀ آگاهی ممکن» (آگاهی آرمانی) یا بخش غیرواقعی آگاهی جمعی گروه های اجتماعی است. شعر معاصر عربی و فارسی نیز با طرح مسائل کلان انسانی و گرای...

متن کامل

طبقه‌‌بندی و ریشه‌یابی داستان‌های عاشقانة هزار و یک شب با رویکرد نقد ساختارگرایی تکوینی لوسین گلدمن

گستردگی مضمون در هزار و یک شب کم‌نظیر است؛ یکی از این مضامین، عشق است. از آن‌جا که عشق مضمونی است که تقریباً در سراسر این کتاب ردپایش به چشم می‌خورد، بررسی در این زمینه ضروری می‌نماید. منظور از داستان‌های عاشقانه، داستان‌هایی است که موضوع اصلی آن‌ها از آغاز تا فرجام، عشق و ماجرای عاشق و معشوق است. در این پژوهش نخست، هزار و یک شب از لحاظ مضمونی بررسی و سپس، داستان‌های عاشقانة آن بازشناخته می‌شود....

متن کامل

صنایع بدیعی در «شعر نو»

صنایع بدیعی از دیرباز مورد توجه شاعران و نویسندگان بسیاری بوده است. علی رغم تفاوت های آشکاری که شعر نو در عرصة وزن و قافیه و نیز عاطفه و مضامین آن با گذشته دارد، و با وجود اظهارات صریح نیما مبنی بر ناکارآمدی دانش بدیع، حضور آرایه های ادبی را در شعر نو نمی توان نادیده گرفت. بررسی بدیع در اشعار چهار تن از شاعران معاصر ـ نیما، سپهری، اخوان ثالث و شاملو ـ نشان می دهد که فنون بدیعی در شعر نو، جنبة ت...

متن کامل

نگاهی جامعه شناختی به انسجام گریزی غزل سبک هندی (بررسی ارتباط جهان نگری شاعران سبک هندی با ساختار غزل این سبک بر اساس نظریه ی ساختارگرایی تکوینی لوسین گلدمن)

تحقیقات انجام­شده دربارۀ سبک هندی، غالباً محصور به مواردی چون بحث از معنای بیگانه، تمثیل و... بوده، موارد دیگری مانند ساختار قالب عمدۀ این سبک یعنی غزل، کمتر مورد توجّه محقّقان قرار گرفته است. در این تحقیق، نویسندگان با استفاده از نظریۀ ساختارگرایی تکوینی لوسین گلدمن ـ که سعی در ایجاد ارتباط میان جهان­نگری پدیدآورندگان یک اثر ادبی و ساختار آن دارد ـ ساختار غزل سبک هندی و دلیل عدم انسجام این غزل و ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

دانشگاه تربیت معلم - تبریز - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023